Rozporządzenie CLP
Rozporządzenie w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania (ang. Classification, Labelling and Packaging, CLP) ((WE) nr 1272/2008) opiera się na Globalnym Zharmonizowanym Systemie Klasyfikacji i Oznakowania (GHS) i ma na celu zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia oraz środowiska.
Rozporządzenie CLP zastępuje starsze dyrektywy o substancjach niebezpiecznych (67/548/EWG (DSD)) oraz o niebezpiecznych preparatach (1999/45/WE (DPD)) jak również wprowadza postanowienia rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 (REACH) i od dnia 1 czerwca 2015 r. jest jedynym obowiązującym w UE przepisem prawnym dotyczącym klasyfikacji i oznakowania substancji oraz mieszanin.
Cel rozporządzenia CLP
- Ustalenie czy substancja lub mieszanina stwarza zagrożenie a jeśli tak to jakie?
- Prawidłowe oznakowanie substancji lub mieszaniny stwarzającej zagrożenie.
Ponadto, w CLP uwzględniono następujące procedury:
– Zharmonizowana klasyfikacja i oznakowanie,
– Alternatywne nazwy chemiczne w mieszaninach,
– Wykaz C&L (klasyfikacji i oznakowania),
– Zgłaszanie mieszanin przez system PCN do ośrodków leczenia zatruć.
Klasy zagrożenia CLP
Klasy zagrożeń w rozporządzeniu CLP dotyczą zagrożeń fizycznych, zagrożeń dla zdrowia i środowiska oraz innych.
Zagrożenia dla zdrowia
- Toksyczność ostra: kategoria 1, 2, 3, 4
- Działanie żrące/drażniące na skórę: kategoria 1A, 1B, 1C i 2
- Ryzyko poważnego uszkodzenia oczu / działanie drażniące na oczy: kategoria 1 i 2
- Działanie uczulające na układ oddechowy lub skórę, kategoria 1
- Działanie rakotwórcze: kategoria 1A, 1B i 2
- Działanie mutagenne: kategoria 1A, 1B i 2
- Działanie szkodliwe na rozrodczość: kategoria 1A, 1B i 2
- Działanie toksyczne na narządy docelowe narażenie jednorazowe: kategoria 1, 2 i 3
- Działanie toksyczne na narządy docelowe narażenie przewlekłe: kategoria 1 i 2
- Działanie toksyczne na narządy docelowe: kategoria 1 i 2
- Zagrożenie spowodowane aspiracją: kategoria 1
Zagrożenie dla środowiska
- Toksyczność ostra dla środowiska wodnego: kategoria 1
- Toksyczność przewlekła dla środowiska wodnego: kategoria 1, 2, 3, 4
Zagrożenia fizyczne
- Materiały wybuchowe: materiały wybuchowe niestabilne, oraz materiały wybuchowe podklasa 1.1, 1.2, 1.3, 1.4, 1.5, 1.6
- Gazy łatwopalne: kategoria 1, 2
- Wyroby aerozolowe łatwopalne: kategoria 1, 2
- Gazy utleniające: kategoria 1
- Gazy pod ciśnieniem: gaz sprężony, gaz skroplony, gaz skroplony schłodzony, gaz rozpuszczony
- Ciecze łatwopalne: kategoria 1, 2, 3
- Ciała stałe łatwopalne: kategoria 1, 2
- Substancje i mieszaniny samoreaktywne: typ A, typ B, typ C, typ D, typ E, typ F, typ G
- Ciecze piroforyczne: kategoria 1
- Ciała stałe piroforyczne: kategoria 1
- Substancje i mieszaniny samonagrzewające się: kategoria 1, 2
- Substancje i mieszaniny, które w kontakcie z wodą uwalniają gazy łatwopalne: kategoria 1, 2, 3
- Ciecze utleniające: kategoria 1, 2, 3
- Ciała stałe utleniające: kategoria 1, 2, 3
- Nadtlenki organiczne: typ A, typ B, typ C, typ D, typ E, typ F, typ G
- Działanie korodujące na metale: kategoria 1
Opinia publiczna
ECHA planuje wprowadzenie nowych klas zagrożeń – do obecnej wersji CLP. Powstał draft rozporządzenia delegowanego Komisji Europejskiej.
W oparciu o powyższe od dnia 20 września do 18 października 2022 Komisja Europejska zbiera informacje zwrotne (opinię publiczną) na temat projektu ustawy, która wprowadzałaby nowe klasy zagrożeń w ramach jego rewizji do rozporządzenia CLP.
Draft i komentarze z przemysłu można znaleźć pod tym linkiem.
Co nowego?
Nowe klasy zagrożenia
Nowe rozporządzenie wstępnie wprowadzi następujące klasy zagrożeń dla zdrowia i dla środowiska:
- Właściwości zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego,
- Właściwości zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego dla środowiska,
- Właściwości trwałe, wykazujące zdolność do bioakumulacji i toksyczne (PBT) lub bardzo trwałe, wykazujące bardzo dużą zdolność do bioakumulacji (vPvB),
- Właściwości trwałe, mobilne i toksyczne (PMT) lub bardzo trwałe, bardzo mobilne (vPvM).
Nowe informacje uzupełniające na etykiecie
Nowe zagrożenia w drafcie rozporządzenia zawierają zwroty zagrożenia zaczynające się jak informacje uzupełniające o zagrożeniach o następującym brzmieniu w języku angielskim:
- EUH380 May cause endocrine disruption in humans.
- EUH381 Suspected of causing endocrine disruption in humans.
- EUH430 May cause endocrine disruption in the environment.
- EUH431 Suspected of causing endocrine disruption in the environment.
- EUH440 Accumulates in living organisms including in humans with long lasting effects.
- EUH441 Strongly accumulates in living organisms including in humans with possible long lasting effects.
- EUH450 Persistent substance which can pollute water resources.
- EUH451 Very persistent substance which can pollute water resources.
Czy tylko my czujemy, że będzie to wprowadzać w błąd?
- Dla tych co się znają na przepisach niniejszego rozporządzenia jest już w zasadzie utarte, że gdy zwrot zaczyna się EUH… to jest to informacja uzupełniająca a nie klasyfikacja.
- Rozporządzenie CLP powstało na podstawie systemu GHS i było z nim poniekąd tożsame przez co nie było problemów między klasyfikacją substancji czy mieszaniny z USA czy krajów azjatyckich. Tymczasem zaczynamy się rozmijać ze słowem globalny.
Na pochwałę zasługuje na pewno kierunek większego kontrolowania substancji czy mieszanin posiadających właściwości zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego. W mniejszym lub większym stopniu obserwujemy problemy u ludzi związane z zaburzeniami hormonalnymi. Nie mniej jednak należy pamiętać aby dobrze zaplanować zabezpieczenia przy pracy z takimi substancjami czy mieszaninami za co odpowiada Pracodawca.