Do czego służy karta charakterystyki?
Karta charakterystyki jest zbiorem informacji o produkcie/substancji/mieszaninie i ma na celu zapewnienie użytkownikom informacji o zagrożeniach, środkach pierwszej pomocy, postępowaniu podczas awarii i pożaru, sposobów bezpiecznego postępowania, magazynowania i postępowania z odpadem, konieczności stosowania środków ochrony indywidualnej poprzez dane szczegółowe jak dane fizykochemiczne, toksykologiczne, ekotoksykologiczne i prawne. W szczególności karta charakterystyki umożliwia pracodawcom stwierdzenie, czy w miejscu pracy znajdują się niebezpieczne środki chemiczne, a także ocenę wynikającego z ich zastosowania ryzyka dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników.
Co powinna zawierać karta charakterystyki?
Karta charakterystyki zawiera 16 sekcji, których treść jest określona rozporządzeniem ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2020/878 z dnia 18 czerwca 2020 r. zmieniające załącznik II do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH).
“SEKCJA 1: Identyfikacja substancji/mieszaniny i identyfikacja przedsiębiorstwa
1.1. Identyfikator produktu
1.2. Istotne zidentyfikowane zastosowania substancji lub mieszaniny oraz zastosowania odradzane
1.3. Dane dotyczące dostawcy karty charakterystyki
1.4. Numer telefonu alarmowego
SEKCJA 2: Identyfikacja zagrożeń
2.1. Klasyfikacja substancji lub mieszaniny
2.2. Elementy oznakowania
2.3. Inne zagrożenia
SEKCJA 3: Skład/informacja o składnikach
3.1. Substancje
3.2. Mieszaniny
SEKCJA 4: Środki pierwszej pomocy
4.1. Opis środków pierwszej pomocy
4.2. Najważniejsze ostre i opóźnione objawy oraz skutki narażenia
4.3.Wskazania dotyczące wszelkiej natychmiastowej pomocy lekarskiej i szczególnego postępowania z poszkodowanym
SEKCJA 5: Postępowanie w przypadku pożaru
5.1. Środki gaśnicze
5.2. Szczególne zagrożenia związane z substancją lub mieszaniną
5.3. Informacje dla straży pożarnej
SEKCJA 6: Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska
6.1. Indywidualne środki ostrożności, wyposażenie ochronne i procedury w sytuacjach awaryjnych
6.2. Środki ostrożności w zakresie ochrony środowiska
6.3. Metody i materiały zapobiegające rozprzestrzenianiu się skażenia i służące do usuwania skażenia 6.4. Odniesienia do innych sekcji
SEKCJA 7: Postępowanie z substancjami i mieszaninami oraz ich magazynowanie
7.1. Środki ostrożności dotyczące bezpiecznego postępowania
7.2. Warunki bezpiecznego magazynowania, w tym informacje dotyczące wszelkich wzajemnych niezgodności
7.3. Szczególne zastosowanie(-a) końcowe
SEKCJA 8: Kontrola narażenia/środki ochrony indywidualnej
8.1. Parametry dotyczące kontroli
8.2. Kontrola narażenia
SEKCJA 9: Właściwości fizyczne i chemiczne
9.1. Informacje na temat podstawowych właściwości fizycznych i chemicznych
9.2. Inne informacje
SEKCJA 10: Stabilność i reaktywność
10.1. Reaktywność
10.2. Stabilność chemiczna
10.3. Możliwość występowania niebezpiecznych reakcji
10.4. Warunki, których należy unikać
10.5. Materiały niezgodne
10.6. Niebezpieczne produkty rozkładu
SEKCJA 11: Informacje toksykologiczne
11.1. Informacje na temat klas zagrożenia zdefiniowanych w rozporządzeniu (WE) nr 1272/2008
11.2. Informacje o innych zagrożeniach
SEKCJA 12: Informacje ekologiczne
12.1. Toksyczność
12.2. Trwałość i zdolność do rozkładu
12.3. Zdolność do bioakumulacji
12.4. Mobilność w glebie
12.5. Wyniki oceny właściwości PBT i vPvB
12.6. Właściwości zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego
12.7. Inne szkodliwe skutki działania
SEKCJA 13: Postępowanie z odpadami
13.1. Metody unieszkodliwiania odpadów
SEKCJA 14: Informacje dotyczące transportu
14.1. Numer UN lub numer identyfikacyjny ID
14.2. Prawidłowa nazwa przewozowa UN
14.3. Klasa(-y) zagrożenia w transporcie
14.4. Grupa pakowania
14.5. Zagrożenia dla środowiska
14.6. Szczególne środki ostrożności dla użytkowników
14.7. Transport morski luzem zgodnie z instrumentami IMO
SEKCJA 15: Informacje dotyczące przepisów prawnych
15.1.Przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony środowiska specyficzne dla substancji lub mieszaniny
15.2. Ocena bezpieczeństwa chemicznego
SEKCJA 16: Inne informacje”
Jak sporządzić kartę charakterystyki?
Kartę charakterystyki sporządza się na podstawie klasyfikacji substancji lub mieszaniny, dostępnych danych identyfikacyjnych, PNEC, DNEL, toksykologicznych, ekotoksykologicznych i fizykochemicznych. Aby tworzyć karty charakterystyki należy przejść szkolenie z kart charakterystyki oraz szkolenia przypominające.
Kiedy wymagany jest MSDS, karta charakterystyki?
Karta charakterystyki jest wymagana:
- obowiązkowo:
a) w przypadku gdy substancja lub mieszanina spełniają kryteria klasyfikujące je jako stwarzające zagrożenie zgodnie z rozporządzeniem CLP lub
b) w przypadku gdy substancja jest trwała, wykazująca zdolność do bioakumulacji i toksyczna (PBT) lub bardzo trwała i wykazująca bardzo dużą zdolność do bioakumulacji (vPvB) lub
c) substancji ujętej na liście kandydackiej substancji stanowiących bardzo duże zagrożenie (SVHC). - na żądanie:
Dostawca dostarcza odbiorcy na jego żądanie kartę charakterystyki jeżeli mieszanina nie spełnia kryteriów klasyfikacji jako stwarzająca zagrożenie zgodnie z rozp. CLP, ale zawiera:
a) w stężeniach wynoszących osobno co najmniej 1 % wag. w przypadku mieszanin nie występujących w postaci gazu oraz co najmniej 0,2 % obj. w przypadku mieszanin występujących w postaci gazu, substancję, która stwarza zagrożenie dla zdrowia ludzkiego lub środowiska; lub
b) w stężeniach wynoszących osobno co najmniej 0,1 % wag. w przypadku mieszanin niewystępujących w postaci gazu przynajmniej jedną substancję, która jest rakotwórcza kategorii 2 lub działa szkodliwie na rozrodczość kategorii 1A, 1B i 2, działa uczulająco na skórę, kategorii 1, lub działa uczulająco na drogi oddechowe, kategorii 1, lub ma wpływ na laktację lub oddziałuje szkodliwie na dzieci karmione piersią lub jest trwała, wykazująca zdolność do bioakumulacji i toksyczna (PBT) zgodnie z kryteriami określonymi w załączniku XIII lub bardzo trwała i wykazująca bardzo dużą zdolność do bioakumulacji (vPvB) zgodnie z kryteriami określonymi w załączniku XIII lub która została umieszczona na liście sporządzonej zgodnie z art. 59 ust. 1 z powodów innych niż określone w lit. a); lub
c) substancję, w przypadku której zostały określone we Wspólnocie najwyższe dopuszczalne stężenia w środowisku pracy.
Jeżeli dalszy użytkownik lub dystrybutor nie żąda karty charakterystyki, nie musi ona być dostarczona, jeżeli substancjom stwarzającym zagrożenie lub mieszaninom stwarzającym zagrożenie oferowanym lub sprzedawanym ogółowi społeczeństwa towarzyszy dostateczna informacja, pozwalająca użytkownikom na podjęcie niezbędnych środków dotyczących ochrony zdrowia ludzkiego, bezpieczeństwa i środowiska.
Gdzie znaleźć karty charakterystyki?
Wraz z pierwszym zakupem substancji lub mieszaniny otrzymujesz od producenta lub dostawcy kartę charakterystyki. Karta powinna być udostępniona bezpłatnie. Jeśli jej nie otrzymałeś zwróć się bezpośrednio do producenta lub dostawcy. Aktualizacja dostarczana jest odbiorcom substancji lub mieszaniny, którym dostawcy dostarczyli tę substancję lub mieszaninę w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Zamieszczenie na stronie internetowej – nie jest dostarczeniem wiec nie można pobierać dowolnie kart charakterystyki ze strony producenta/dostawcy.
Czy mogę udostępnić karty charakterystyki na stronie internetowej do pobrania?
Nie. Można dostarczać karty charakterystyki poprzez podanie linka. Ale:
1) Link jest bezpośredni i prowadzi do konkretnej karty charakterystyki dla dostarczonej substancji/mieszaniny chemicznej
2) Łącze jest niezawodne i działa; powinno pozostawać aktywne w sposób ciągły, a najlepiej na stałe
3) Jeśli nie można zapewnić stałej działalności, dostawca powinien ostrzec klienta o tymczasowej dostępności i czasie jej trwania, aby umożliwić klientowi pobranie karty charakterystyki
4) Aktualizacje linku (np. Ze względu na zmiany w serwisie) należy aktywnie przesyłać do klienta
5) Aktualizacje samej karty charakterystyki muszą być również aktywnie przekazywane klientowi
6) Nie powinno być przeszkód w dostępie do karty charakterystyki podczas korzystania z łącza – np. Nie może być wymagane logowanie ani rejestracja.
Kto sprawdza karty charakterystyki?
Na terenie Polski nadzór i kontrolę nad klasyfikacją, oznakowaniem i pakowaniem sprawuje Państwowa Inspekcja Sanitarna.
Jakie piktogramy występują na karcie charakterystyki?
W karcie charakterystyki występują piktogramy zgodnie z klasą i kategorią zagrożenia uwzględniając zasady pierwszeństwa jeśli występuje więcej niż 1 piktogram. Wyróżniamy 9 różnych piktogramów ostrzegawczych.
Czy karta charakterystyki musi być w języku polskim?
Kartę charakterystyki dostarcza się w językach urzędowych państw członkowskich, na terytorium których substancja lub mieszanina jest wprowadzany do obrotu, chyba że zainteresowane państwa członkowskie postanowią inaczej. W Polsce językiem urzędowym jest język polski wobec czego producenci i/lub dostawcy mają obowiązek udostępniania bezpłatnie kart charakterystyki w języku polskim. To oznacza również, że producent czy dostawca nie może nam zaproponować przetłumaczenia we własnym zakresie takiej karty charakterystyki i zwrot pieniędzy za nie.
Jak długo ważna jest karta charakterystyki?
Karta charakterystyki zachowuje ważność do momentu zaktualizowania informacji w niej zawartych przez producenta lub dostawcę lub do momentu zakończenia okresu przejściowego wprowadzającego nowe wymogi dotyczące kart charakterystyki. Karty sporządzone do dnia 31 grudnia 2020 roku zachowują ważność do dnia 31 grudnia 2022 r. Karty sporządzone po 1 stycznia 2021 r. zgodnie
z rozporządzeniem komisji (UE) 2020/878 z dnia 18 czerwca 2020 r. zachowują ważność do momentu zaktualizowania informacji w niej zawartych przez producenta lub dostawcę opatrzonej datą aktualizacji.
Co ile powinny być aktualizowane karty charakterystyki?
Aktualizacja karty charakterystyki wykonywana jest niezwłocznie w następujących sytuacjach:
a) gdy tylko pojawią się nowe informacje, które mogą mieć wpływ na środki kontroli ryzyka, lub nowe informacje o zagrożeniach;
b) w przypadku udzielenia lub odmowy udzielenia zezwolenia
c) w przypadku zastosowania ograniczenia
d) gdy w obecnej wersji karty charakterystyki dokonano błędnej klasyfikacji CLP, identyfikacji substancji lub mieszaniny, umieszczono błędne informacje lub ich nie podano a są wymagane.
Ile należy przechowywać karty charakterystyki?
Karty charakterystyki należy przechowywać przez co najmniej 10 lat od ostatniej daty produkcji, importu, dostawy lub zastosowania substancji lub mieszaniny.
Czy trzeba archiwizować karty charakterystyki?
Tak. Każdy producent, importer, dalszy użytkownik i dystrybutor gromadzi i przechowuje gotowe do udostępnienia wszelkie informacje wymagane od niego w celu wypełniania obowiązków wynikających z przepisów rozporządzenia REACH przez okres co najmniej 10 lat od ostatniej daty produkcji, importu, dostawy lub zastosowania substancji lub mieszaniny. Każdy producent, importer, dalszy użytkownik lub dystrybutor niezwłocznie przedkłada lub udostępnia te informacje na wniosek każdego właściwego organu państwa członkowskiego, na terytorium którego ma on swoją siedzibę.
Co to jest scenariusz narażenia?
Scenariusz narażenia oznacza zespół warunków, w tym warunków operacyjnych i środków związanych z zarządzaniem ryzykiem, opisujących sposób produkcji lub stosowania substancji podczas jej etapów istnienia oraz sposób, w jaki producent lub importer kontroluje narażenie ludzi i środowiska lub w jaki zaleca dalszemu użytkownikowi sprawowanie takiej kontroli. Scenariusze narażenia mogą obejmować jeden określony proces lub zastosowanie lub też kilka procesów lub zastosowań, stosownie do sytuacji. Scenariusze narażenia są dołączane jako załącznik do karty charakterystyki stanowiąc rozszerzoną kartę charakterystyki.
Do czego służą scenariusze narażenia?
Scenariusze narażenia służą do identyfikacji środków zarządzania ryzykiem na stanowiskach pracy w danym sektorze zastosowania substancji a dla producentów mieszanin do określenia informacji o bezpiecznym stosowaniu mieszaniny w sekcji 8 karty charakterystyki (na podstawie informacji pochodzących ze scenariuszy narażenia substancji wchodzących w skład mieszanin).
Czy każdy produkt musi mieć kartę charakterystyki?
Nie. Jeżeli substancja lub mieszanina jest sprzedawana ogółowi społeczeństwa, karta charakterystyki nie musi być przekazana, chyba że zażąda jej dalszy użytkownik lub dystrybutor.
W którym punkcie karty charakterystyki można znaleźć informacje o zalecanych środkach ochrony osobistej?
Sekcja 8 karty charakterystyki i podsekcja 8.2.2 Indywidualne środki ochrony takie jak indywidualne wyposażenie ochronne. Tam znajdują się wszelkie informacje dotyczące ochrony oczu lub twarzy, skóry (w tym ochrona rąk i pozostałych części ciała), ochrona dróg oddechowych, zagrożenia termiczne.
Czy w zakładzie pracy pracodawca ma obowiązek posiadania spisu kart charakterystyki?
Tak ale tylko tych, które stwarzają zagrożenie czyli substancje i mieszaniny posiadające klasyfikację CLP. Na podstawie ustawy Kodeksu pracy, Art. 221, §3 „Niedopuszczalne jest stosowanie substancji niebezpiecznej, mieszaniny niebezpiecznej, substancji stwarzającej zagrożenie lub mieszaniny stwarzającej zagrożenie bez posiadania aktualnego spisu tych substancji i mieszanin oraz kart charakterystyki, a także opakowań zabezpieczających przed ich szkodliwym działaniem, pożarem lub wybuchem”.
Kiedy w zakładzie pracy pracodawca ma obowiązek posiadania kart charakterystyki substancji chemicznych?
Gdy pracodawca stosuje, magazynuje w swojej działalności substancje lub mieszaniny stwarzające zagrożenie.
Jak sprawdzić czy substancja jest niebezpieczna?
W sekcji 2 karty charakterystyki znajdują się informacje o zagrożeniach oraz na etykiecie opakowania znajdują się odpowiednie zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia i piktogramy.
